niedziela, 7 października 2018

Biosfera europy

Biosfera jest definiowana jako przestrzeń zamieszkana przez organizmy żywe. Te z kolei podzielić można na 5 królestw:
- rośliny,
- zwierzęta i ludzie (animalia),
- bakterie i sinice,
- grzyby,
- pierwotniaki i okrzemki.

Niekiedy obszar życia człowieka – jako szczególnego składnika biosfery – określany jest mianem antroposfery.

Biosfera to dosyć specyficzna przestrzeń, gdyż swoim zasięgiem obejmuje inne sfery powłoki ziemskiej:
- litosferę – do głębokości około 3 metrów (poniżej sporadycznie mogą występować jedynie bakterie);
- hydrosferę – praktycznie w całości, gdyż w każdej wodzie istnieją jakieś formy życia;
- atmosferę – do wysokości kilkuset metrów, dokąd mogą dolatywać ptaki i owady; niekiedy wyżej biernie unoszone są bakterie i zarodniki;
- pedosferę – w całości, gdyż z samej definicji gleby wynika, że jest to warstwa biologicznie czynna.

Oczywiście człowiek w swej działalności wykroczył daleko poza granice biosfery – wystarczy wymienić załogowe loty kosmiczne sięgające powyżej atmosfery, czy też eksploatację bogactw mineralnych w kopalniach głębinowych. Wybrane przykłady związków między biosferą, litosferą, hydrosferą, atmosferą i pedosferą można znaleźć na stronie Sfery powłoki ziemskiej i ich wzajemne oddziaływanie.

czwartek, 4 października 2018

Klimat europy

Europa. Warunki naturalne. Klimat.
Klimat Europy jest stosunkowo łagodny w porównaniu z klimatami obszarów innych części świata leżących w tej samej szerokości geograficznej; wpływa na to ciepły Prąd Północnoatlantycki, silne rozczłonkowanie terenu oraz panująca cyrkulacja zachodnia (dzięki której masy powietrza morskiego docierają daleko na wschód). Prawie cała Europa leży w strefie klimatów umiarkowanych (na północy chłodnego, na południu — ciepłego), tylko półwyspy Europy Południowej znajdują się w zasięgu strefy podzwrotnikowej (klimat od morskiego na zachodzie, przez pośredni, kontynentalny do suchego kontynentalnego w środkowej i wschodniej części Półwyspu Iberyjskiego i wschodniej Grecji), a krańce północne w strefie okołobiegunowej (klimat podbiegunowy od morskiego na zachodzie po kontynentalny na wschodzie); w górach wszystkich stref występują odpowiednie odmiany klimatów górskich; temperatura w miesiącach letnich maleje z południa ku północy (w lipcu od 26–28°C do 8–10°C); w zimie występuje większe zróżnicowanie temperatury między zachodem i wschodem (w styczniu ok. 10°C na południowym zachodzie, poniżej –15°C na północnym wschodzie); większa część obszaru Europy otrzymuje w ciągu roku 500–800 mm opadów; w górach (zwłaszcza na stokach zachodnich) sumy roczne przekraczają 2000 mm (w miejscowości Crkvice nad Zatoką Kotorską — ponad 5300 mm).

poniedziałek, 1 października 2018

Religijne zróżnicowanie ludności świata

ZRÓŻNICOWANIE RELIGIJNE
Termin religia pochodzi z łacińskiego ,,religare,, co oznacza ,,wybierać ponownie,,. Religia jest relacją człowieka do sacrum czyli tego co święte. Religie różnią się pod wieloma względami, ale posiadają również wiele cech wspólnych: wiara w jednego lub kilku bogów, modlitwa, występowanie miejsc świętych.

Religie:
Chrześcijaństwo - jest jedną z najliczniej wyznawanych religii świata. Początek tej religii dał Jezus Chrystus. W ciągu wieków nastąpił podział chrześcijaństwa w wyniku oddziaływania odmiennych cywilizacji i różnego rozumienia zasad wiary. Doprowadziło to do powstania różnych odłamów:
 Katolicyzm - różni się od innych wyznań chrześcijańskich dogmatami, rozbudowaną organizacją kościoła, liturgią i ustawodawstwem. Katolicyzm wywarł ogromny wpływ na życie polityczne, społeczne i kulturalne nie tylko w Europie, ale również na innych kontynentach.
 Prawosławie - odłam ten powstał w 1054 r.
nie uznaje papieża
nie ma zwierzchnika poza patryjarchą
kościół - cerkiew
nie mają celibatu
nie mają ołtarza
stoją tyłem do ludzi
 Protestantyzm - powstał w wyniku rozłamu w Kościele w 1517 r. (Luter)
odrzucali papieża
zniesienie celibatu
zniesienie zakonu
wprowadzenie języka narodowego do liturgii
obowiązywały 2 sakramenty: chrzest i komunia

Hinduizm - ukształtował się głównie w Indiach. Religia ta uznaje wiele przedmiotów czci, które przyczyniają się do zbawienia człowieka. Według niej wieczność świata polega na kolejno po sobie następujących cyklach. Człowiek ma kilka wcieleń.
Judaizm - jest religią monoteistyczną, wyznawaną przez Żydów. Zasady tej religii spisane są w Torze uznawanej za świętość, gdyż jak głosi judaizm została ona wręczona Mojżeszowi przez Boga. Podstawą tej religii jest wiara w jednego Boga. Głównymi nakazami religijnymi Żydów są m.in.: obrzezanie, przestrzeganie szabatu i 7-go dnia tygodnia, postów.
Buddyzm - religia stworzona przez Buddę na terenie Indii. Nakazuje przestrzeganie prawa moralnego, dzięki czemu możliwe jest wyzwolenie dusz z kołowrotu wcieleń i osiągnięcie nirvany.
Konfucjonizm - religia ta powstała w Chinach. Religia ta określa miejsce ludzi w hierarchi społecznej i zasady tzw. społeczeństwa pracującego. Jest to religia bez boga, skupia się na regulacji współżycia ludzi, wychowaniu i kulturze.
Islam - należy do religii najbardziej rozpowszechnionej na świecie. Jej twórcą był Mahomet. Religia ta głosi jedność Boga, równość wiernych, a jej zasada i etyka opierają się na przepisach zawartych w Koranie. Każdy kto przestrzega przepisów i obowiązujących tradycji, zapewnia sobie pomyślność w życiu doczesnym i zbawienie w przyszłym.

OBSZARY WYZNAWCÓW GŁÓWNYCH RELIGII NA ŚWIECIE
GŁÓWNE RELIGIE NAJWAŻNIEJSZE OBSZARY ZAMIESZKIWANE PRZEZ WYZNAWCÓW
Chrześcijaństwo, katolicyzm Europa, Azja Centralna, Meksyk, USA, A. Południowa
Protestantyzm Niemcy, Szwecja, W.B, Norwegia, Kanada, USA, Austria, Szwajcaria
Prawosławie Rosja, Ukraina, Białoruś, Grecja, Bługaria, Rumunia
Hinduizm Indie
Buddyzm Indie, Japonia, Indochiny, Archipelag Malajski, Tybet, Korea, Birma
Konfucjonizm Chiny
Islam Kraje Arabskie, Turcja, Afryka Płn., Indie, Indonezja, Pakistan
Judaizm Izrael, USA